Laatst bezocht ik een symposium waar dr. Sarah Ellis, wetenschappelijk onderzoekster, University of Lincoln, boeiend sprak over communicatie van de kat. Zoals u waarschijnlijk wel weet, communiceren katten voor een groot deel door middel van het afzetten van hun lichaamsgeur. U hebt uw kat vast wel eens zien kopjes geven aan de muur.
Of u komt thuis en uw kat begroet u met kopjes geven en terwijl u hem aait, wrijft hij zijn hele lichaam lekker tegen uw benen. U denkt misschien dat hij u heel lief vindt, mogelijk is dat ook zo, maar dat is niet de reden voor zijn gedrag.
Waarom geeft een kat kopjes, wrijft hij zijn lichaam langs voorwerpen/andere katten/mensen?
Over het hele lichaam van de kat zitten kliertjes die de lichaamseigen geurstoffen, de feromonen, afscheiden. Elke kat heeft zijn eigen geur. Als uw kat kopjes geeft, strijkt hij met zijn kaaklijnen en het, vaak iets dunner behaarde gebiedje tussen ogen en oren, langs voorwerpen/andere katten/mensen, waardoor zijn lichaamseigen geurstoffen vrijkomen. Hij zet dus eigenlijk zijn geurteken af aan u, aan de muur, aan een andere in huis levende kat. Waarmee hij de muur, u, de andere kat, vertrouwd en herkenbaar maakt voor zichzelf. Deze muur, deze kat, dit mens, hoort bij hem, bij zijn territorium. Omdat geur vervaagt, moet hij telkens weer zijn personeel, zijn muur etc. markeren met zijn geur. Dit is ook de reden dat uw kat telkens zijn rondje maakt door huis en tuin en alles wat daarbij hoort. Als de geur niet meer voldoende ruikbaar is, vervaagt, moet hij deze weer op peil brengen om zich vertrouwd en veilig te voelen.
En hier komt dan de tip van dr. Sarah Ellis waar ik als niet zo enthousiaste huisvrouw erg blij van werd en die ik daarom graag met u deel. Natuurlijk voelen voorwerpen op een gegeven moment vettig aan en ziet u zelfs zwarte strepen en vlekken van al die keren dat uw kat daar langs is gestreken met zijn kopje/lijfje. Maar ga niet als een witte tornado tekeer bij het schoonmaken hiervan! U verwijdert daarmee immers de vertrouwde geur van uw kat, waardoor deze zich niet meer veilig voelt. Dus, laat liefst een paar plekken, de meest gebruikte, in tact en de anderen kunt u beurtelings wat schoonmaken. Maar dus nooit alle plekken in één keer volledig schoonmaken! Dit geldt ook voor de dekentjes en mandjes van uw kat. Ook hier zit zijn lichaamsgeur aan waardoor hij zich veilig voelt. Als u ze wilt wassen, doe dan niet alle mandjes/dekentjes ineens. Laat er altijd enkele met zijn geur intact. Zo blijven er altijd vertrouwde plekjes voor uw kat. En, voor als u het nog niet wist, gebruik nooit sterk geurende( in onze ogen lekker ruikende) synthetische wasmiddelen. Uw kat heeft hier een hekel aan, voelt zich er niet prettig bij en dit is een absolute trigger om eens flink zijn eigen geur over af te zetten in de vorm van plassen en/of sproeien. Simpel kopjes geven is dan niet meer voldoende, er moeten heftiger, duidelijker waarschuwingstekens worden afgezet. Deze heftiger geuren worden door de kat via het orgaan van Jacobson opgenomen door middel van flehmen, zoals de kat op onderstaande afbeelding laat zien.
Hoe zit het met de verschillende manieren van geur afzetten?
De geurkliertjes die over het kattenlijf verspreid zitten, geven allen verschillende feromonen af. De kliertjes aan de voorkant van het lijf, bij de kop, geven geruststellende feromonen af, evenals die langs de flanken. Hoe meer je naar de achterkant van het kattenlijf gaat, des te meer waarschuwingssignalen de feromonen bevatten. Daarnaast ook seksuele. Denk maar aan het sproeien van de kat. Hij kan hiermee zijn/haar seksuele geaardheid aangeven, achterlaten als een signaal voor andere katten. Daarnaast markeert hij hiermee ook zijn territorium. Dit gebied is van hem, verboden toegang voor anderen. Als er in een gebied veel katten wonen, die tot verschillende sociale groepen behoren en dus ieder een eigen territorium hebben, kan het gebeuren dat katten elkaars territorium moeten passeren om bij hun eigen territorium te komen.
Katten maken afspraken met elkaar
Hoe weet je nu als kat wanneer je wel of niet een gebied kunt passeren? Door het afzetten van geurstoffen door sproeien, plassen, en krabben(naast geur ook zichtbaar markeren) laat een kat de ander weten in wat voor gemoedsgesteldheid hij is, wanneer hij gepasseerd is en of het veilig is voor de ander om nu te passeren of liever even te wachten. Op deze manier kunnen meerdere katten een gebied delen. Dit is ook wat je in huis ziet gebeuren als je meerdere sociale groepen in huis hebt. Katten maken dus time sharing afspraken.
Hoe uw huis leefbaar te houden
Mogelijk bent u een iets betere huisvrouw dan ik en vindt u het niet prettig om in een huis met zwarte vlekken op de muur te leven. Dan kunt u op de plekken waar uw kat het vaakst tegenaan wrijft krabplankjes aan de muur bevestigen, zodat hij hier tegen aan wrijft of zijn nageltjes in zet. Er zijn krabplankjes van verschillende materialen in de handel, waarbij zeker de ribkartonnen versies door veel katten erg gewaardeerd worden. Plankjes kunnen zowel horizontaal als verticaal bevestigd worden. Uw kat markeert ook graag de vloer! Kijk voor de juiste plaatsen van krabvoorzieningen naar de looproute van uw kat en plaats ze op overgangspunten van de ene naar de andere ruimte, druk bezochte punten in huis, waar het belangrijk is om een signaal achter te laten.
Wilt u meer schoonmaak- en/of andere adviezen bij sproeien en/of onzindelijkheid, kijk dan op
www.katwaardig.nl