De laatste week werd ik enkele malen gebeld door ontredderd kattenpersoneel.
Hun kittens die altijd samen optrokken, speelden, sliepen, altijd alles samen deden, waren voor het eerst naar buiten geweest en sindsdien vechten ze met elkaar. Komen ze elkaar tegen in huis, dan breekt er direct een gevecht los, waarbij de haren in het rond vliegen. Er wordt gemept met uitstaande nagels, gebeten, gegild. En eerder deden ze echt alles samen.
Hoe kan dit nu ineens?
In de eerste plaats moet net als bij elke gedragsverandering een lichamelijke oorzaak uitgesloten worden. Misschien heeft een van hen pijn, is hij ziek, waardoor hij agressief op de ander reageert. Dus, ook hier, eerst naar de dierenarts en de katten lichamelijk laten nakijken.
Als er geen lichamelijke oorzaak gevonden wordt, moet er een andere reden voor deze gevechten zijn.
Laten we eens kijken wat er buiten gebeurd is.
De bezorgde eigenaar vertelde me dat een van de kittens uit de afgezette tuin ontsnapt was en net buiten de tuin achterna was gezeten door een grote kater uit de buurt. Het kitten, Gysmo, was in volle vaart de tuin weer in gerend en stuitte daar op zijn broertje Tom.
Arme Tom was toevallig net op het verkeerde moment op de verkeerde plaats. Gysmo was heftig geschrokken van de grote vreemde kater en daarvoor op de vlucht gegaan en toen hij Tom zag richtte hij al zijn agressie die hij niet tegen de kater had kunnen uiten, op hem.
We noemen dit omgerichte of redirectie agressie.
De kat kan zijn agressie niet uiten op het dier waarop het gericht is en richt dit vervolgens op het eerstvolgende dier/mens dat hij tegenkomt. Zo kan het gebeuren dat uw kat door het raam een buurtkat ziet lopen in de straat. De spanning loopt op: zijn staart zwaait hoe langer hoe harder heen en weer. Zijn nek wordt steeds meer uitgerekt om maar zo dicht mogelijk bij het raam en de kat daarachter te komen. Hij gromt steeds harder. Wat zou hij er graag naar toe willen om hem te verjagen. Maar ja, ramen, deuren en kattenluikje zijn gesloten, dus dat gaat niet lukken. En dan, net op het moment dat zijn frustratie de top bereikt, komt u of de andere huiskat de kamer in. Uw kat richt dan zijn agressie op u of de andere huiskat. Hij kan immers niet bij de kat buiten en hij moet zijn agressie kwijt.
Laten we even teruggaan naar Gysmo en Tom.
Door de aanval van Gysmo op hem is Tom bang geworden voor Gysmo. Elke keer als hij Gysmo ziet, reageert hij met angst, hij blaast en gromt, duikt ineen, vlucht weg. Gysmo reageert hier weer op met achter hem aanjagen, hem aanvallen en dit gaat van kwaad tot erger. De kittens zijn in een vicieuze cirkel beland, waarbij het gedrag van de een het gedrag van de ander in stand houdt. Doordat Tom zijn angst toont en vlucht, wordt Gysmo des te meer aangemoedigd om achter hem aan te jagen, hem aan te vallen. Zo kunnen er heftige gevechten ontstaan waarbij katten elkaar behoorlijk verwonden.
In het geval van Gysmo en Tom is de oorzaak duidelijk te achterhalen. Vaak is dit moeilijker, waardoor de aanvallen vanuit het niets lijken te komen.
Om agressie goed te kunnen behandelen, is het belangrijk om te weten met wat voor soort agressie we te maken hebben. Een kattengedragstherapeut kan u helpen de motivatie van de kat te achterhalen en een goed behandelplan op te stellen.
Wat te doen?
In de eerste plaats houdt de katten van elkaar gescheiden: geef ieder een eigen ruimte in huis met eigen voorzieningen als kattenbak, krabpaal, eten en drinken, mandje om in te liggen, aandacht van het personeel etc.
Zo worden gevechten en verwondingen voorkomen.
Maar er moet natuurlijk meer gebeuren!
Gysmo en Tom of andere vroegere vriendjes moeten aan elkaar geherintroduceerd worden. En ze moeten bij het elkaar zien/ruiken een prettige ervaring opdoen, waardoor de eerdere ervaring van vechten en angst vervangen wordt. Zo kunnen ze weer leren dat het zien/ruiken van de ander positief is, kunnen ze weer samen leven zonder vechten.
Dit gaat natuurlijk niet van de ene op de andere dag. Hier is tijd voor nodig.
Stapsgewijs, kijkend naar het gedrag van de katten of zij angst en/of stress signalen vertonen, kunt u een herintroductieschema uitbreiden. U volgt dus het tempo van wat de katten aankunnen.
Dit vraagt veel van uw tijd en inzet, maar het is zeker de moeite van het proberen waard . Een goede uitvoer van een herintroductie kan opleveren dat de vroegere vriendjes weer goed samen in één huis kunnen leven en dat is toch wat we als toegewijd kattenpersoneel allemaal willen?
Advies bij bezoek aan de dierenarts
Hoe goed kittens het ook samen kunnen vinden, vervoer ze bij een bezoek aan de dierenarts ieder in een eigen transportmandje. Je weet van te voren nooit wat er bij de dierenarts of onderweg gebeurt. Een ervaring daar kan leiden tot agressie die de kittens vervolgens op elkaar afreageren.
Hebt u meerdere katten in huis, laat dan de kat die net terug komt van de dierenarts even in een aparte ruimte uit het mandje komen. Niet alleen omdat hij nu anders ruikt- bah, dierenartsgeur- maar ook om te voorkomen dat hij zijn mogelijk niet prettige ervaring van dit bezoekje afreageert op het eerste wat hij tegenkomt bij thuiskomst: de andere huiskat.
Laat de kat altijd zelf uit het mandje komen om te voorkomen dat hij zich op u afreageert.
Een hand in een mandje gestoken kan knap bedreigend zijn!
Als laatste belangrijke tip:
Probeer nooit een geagiteerde kat of een van de vechters op te tillen. De agressie
moet hij dan wel op u richten. In geval van nood duwt u een stevig kussen tussen de vechters in.