Leefgebied en territorium

Het leefgebied van de kat is het gebied waarin de kat onderzoekt, rondloopt en jaagt. De leefgebieden van verschillende katten kunnen elkaar overlappen. Door middel van het afgeven van geurboodschappen, door sproeien of krabben, kunnen katten een uitgaansrooster opstellen, waardoor zij elkaar niet tegen komen in hetzelfde gebied. In zo’n gebied kunnen groepen katten leven. Deze bestaan meestal uit groepen vrouwelijke verwante poezen, hun vrouwelijke nakomelingen en hun nog niet volwassen mannelijke nakomelingen. Als de katers volwassen zijn, moeten ze op zoek naar een eigen leefgebied en daar voor nageslacht zorgen. De grootte van het leefgebied is onder andere afhankelijk van de hoeveelheid voedsel die daar gevonden wordt. Het leefgebied van een kater is gemiddeld drie en half maal groter dan dat van de poes. Het territorium is het gebied waarin de kat geen andere katten duldt. Dit gebied, dat meestal kleiner is dan het leefgebied, wordt actief verdedigd tegen indringers. Dit is de situatie bij buiten, in het wild levende, al dan niet gevoerde katten.

Hoe zit dat eigenlijk met onze huiskatten?

De grootte van het leefgebied en territorium van de huiskat is kleiner. Soms is de grootte van het leefgebied gelijk aan het territorium. Het is ervan afhankelijk of de kat alleen binnenshuis gehouden wordt of dat hij ook buiten komt. Komt hij dan beperkt buiten: in een afgezet gebied of kan hij gaan en staan waar hij wil. En ook in dat geval, de kat die buiten de vrijheid heeft, zal meestal een kleiner leefgebied en territorium hebben dan de in het wild levende katten. Dit heeft te maken met het feit dat in de bebouwde kom de ruimte nu eenmaal beperkt is. Zeker als de kat dan ook nog woont in een katrijke buurt.




Wat is nu belangrijk in die leefruimte?

Vanzelfsprekend moet de kat zich voldoende kunnen bewegen en mogelijkheden hebben tot natuurlijk kattengedrag. Behalve jagen- in huis vaak in de vorm van spelen- hoort daar ook klimmen, markeren, rennen en springen bij. Slapen, uitkijken over het territorium, zich terugtrekken, horen ook bij het natuurlijk gedrag van de kat. Elke kat heeft behoefte aan persoonlijke ruimte. Dus behalve omgevingsverrijking, moet er ook gekeken worden naar voldoende rustplekjes. Net als de in het wild levende kat, moet ook de huiskat de mogelijkheid hebben om andere in huis levende katten uit de weg te gaan. Dit betekent dat hoe meer katten er in huis wonen, des te meer kamers nodig zijn. Hierbij kun je overigens ook denken aan verticale ruimte. Een kat is immers een goede klimmer, die graag op hoogte leeft.



Stress

Als er teveel katten in een beperkte ruimte leven, kan er stress ontstaan met ziekte en/of gedragsproblemen als gevolg. Het kan zijn dat de ruimte op zich groot en divers genoeg is voor het aantal aanwezige katten, maar dat er toch stress ontstaat. Dit komt bijvoorbeeld voor als er meerdere sociale groepen in huis leven. Maar ook bij katten die erg van karakter en de mate van activiteit verschillen. Dan kan het zinvol zijn om te kijken naar een mogelijke vergroting van het leefgebied. Zodat de katten elkaar uit de weg kunnen gaan. De jongere of actievere kat kan dan buiten in de afgezette tuin achter de blaadjes aan rennen, de oudere of minder actieve kat kan rustig binnen in zijn mandje liggen. Hierdoor wordt stress voorkomen.
Als het niet mogelijk is om de katten naar buiten te laten gaan, kan ook gekeken worden naar een vergroting van het leefgebied in huis. Vaak is het zo dat niet alle ruimtes in huis toegankelijk zijn voor de katten of dat de katten in een kattenkamer gehouden worden bij afwezigheid van de eigenaar. Het is dan zeker te overwegen om meerdere kamers open te stellen voor de katten om zo elke kat zijn eigen ruimte te geven en stress met daaruit voortkomende problemen te voorkomen.