Medische oorzaak uitsluiten

Voordat ik met de eigenaars naga of het om sproeien, plassen of een combinatie van beiden gaat, is het allereerst zaak om een medische oorzaak uit te sluiten. Dus de urine van de kat, al dan niet gesproeid, door de dierenarts op ontstekingen en gruis laten controleren.
Want, zelfs al heb je als eigenaar je kat in sproeihouding betrapt, dan betekent dit niet altijd dat de kat markeert in de vorm van sproeien! Het komt bij katers met een blaasontsteking namelijk voor dat ze in sproeihouding plassen om zo minder pijn te hebben bij het plassen. Ook zijn er katten, zowel katers als poezen, die altijd staand plassen, die op die manier hun hele blaas legen. Dan wordt er dus tegen een verticaal oppervlak geplast! Met andere woorden: aan de houding waarin de urine geloosd wordt, kun je niet altijd zien of het om sproeien of plassen gaat. Wel kun je vaak aan de vorm en de hoeveelheid van de natte plekken zien of het gesproeide of geplaste urine is.

Oorzaak binnens- of buitenshuis

Nadat een medische oorzaak is uitgesloten, is het zinvol om naar het gedrag te kijken. Sinds wanneer doet de kat dit? Wat wil de kat ermee zeggen, wat is zijn motivatie om te markeren in de vorm van sproeien?

En ook niet onbelangrijk, welke kat is de dader?
Dit geldt niet alleen in meerkatshuishoudens. Ook als u maar één kat hebt, hoeft deze niet altijd de enige dader te zijn. Want hoe zit het met de mogelijkheid van vreemde katten om binnen, in uw kats huis, te komen? Behalve dat uw kat hierdoor getriggerd kan worden om te sproeien, om te laten weten dat dit huis zijn territorium is, zou ook de vreemde kat binnenshuis kunnen sproeien. Het is dus zaak om na te gaan wie mogelijke daders zijn.

Hoe zit het met de populatie vreemde katten in de buurt. Hebben zij toegang tot uw kats huis en tuin? Zijn ze vanuit het huis zichtbaar voor uw kat en hoe is zijn reactie daarop?



En in meerkatshuishoudens: het feit dat u een van de katten hebt zien sproeien, betekent niet altijd dat dit de enige dader is. Als er op vaste locaties gesproeid wordt, is het mogelijk om door het plaatsen van camera’s te bepalen wie er sproeit. Is dit niet het geval, dan kun je het voor die locaties wel uitsluiten, maar niet met zekerheid zeggen voor de andere locaties. Op geleide van het gedrag van de katten, hoe zij op elkaar reageren, hoe hun relatie is, kun je dan in grove lijnen wel afleiden wie de dader is, maar je moet er dan altijd rekening mee houden dat er mogelijk meerdere daders zijn.

Het gaat er dan om te bepalen of en in welke mate er sprake is van stress, waaruit die stress bestaat en hoe die te verminderen is.

Locaties van de verontreinigde plekken

Vaak is aan de locaties van de verontreinigde plekken wel te zien of het om een oorzaak van binnen of van buiten gaat. Liggen deze allen aan de randen van het territorium, bij raamkozijnen, buitendeuren, dan is meestal de oorzaak een bedreiging van buiten. Vreemde geuren en katten, soms ook andere dieren.
Als het om locaties op de looproute binnenshuis gaat, bijvoorbeeld bij de deur van de gang naar de kamer, onderaan de trap etc., dan gaat het vaak om stress binnen het kattenhuishouden.
Het kan ook gebeuren dat de oorspronkelijke prikkel het zien van vreemde katten in de tuin was, en dat daarna het gedrag zich uitbreidt door het hele huis, op de looproute van de in huis levende katten. Dan is er sprake van stress binnenshuis.

Hoe zit het eigenlijk met de relatie tussen uw katten? Vormen zij één of meerdere sociale groepen?



Stress verminderen

Of de oorzaak nu binnens- of buitenshuis ligt, belangrijk is om de stress die het gedrag veroorzaakt, te verminderen.
Het zicht op en de geur van buitenkatten verminderen is voor eigenaars een hele drempel. Het afplakken van ramen of het aanbrengen van beplanting en, indien mogelijk, het ontoegankelijk maken van de tuin voor vreemde katten, is voor de mens meestal geen pretje. Het kan echter wel helpen om de kat minder stress te laten ervaren, minder te triggeren tot sproeien.

Binnenshuis, in meerkatshuishoudens, gaat het er om de relatie tussen de katten te verbeteren. Naast diverse stress verlagende hulpmiddelen die ingezet kunnen worden, gaat het er om goed in kaart te brengen waaruit de stress bestaat en hoe die te verminderen is. Daarvoor is het belangrijk om een totaal beeld van de leefsituatie van de katten te hebben om zo een gericht plan van aanpak te kunnen maken.

Overige adviezen

Omdat markeren tot het natuurlijk gedrag van de kat behoort, zal in dit plan ook aandacht besteed worden aan het bieden van alternatieven om te markeren. Zo zal er gekeken worden naar het plaatsen van krabpalen en –plankjes op belangrijke punten in de looproute. En natuurlijk zal er ook aandacht besteed worden aan een goede schoonmaak om zo de motivatie van het op peil brengen van de geur te verminderen.

Het mag duidelijk zijn: om markeren in de vorm van sproeien aan te pakken, is een gedegen analyse van het gedrag nodig, waarop een totaal plan van aanpak opgesteld kan worden. Een kattengedragstherapeut kan u hierbij helpen. 

---